کارفرما: شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه

هدف پروژه:

1. ايجاد وحدت رويه در ميان برنامه ريزان حمل‌و‌نقل در انتخاب و به كارگيري انواع سيستم‌هاي حمل‌و‌نقل همگاني درون شهري
2. ارائه دستورالعملی در انتخاب سیستم حمل و نقل همگانی یک شهر برای استفاده در سایر مطالعات

خروجی های پروژه:

1. معرفی تمامی طریقه‌های موجود در سیستم حمل و نقل درون شهری و طبقه‌بندی آنها
2. ارائه خصوصیات عملکردی طریقه‌های مختلف حمل و نقل همگانی و شبه همگانی و مقایسه آنها
3. بررسی و ارائه تجارب سایر کشورها در انتخاب سیستم حمل و نقل همگانی و شبه‌همگانی
4. دسته‌بندی شهرها بر اساس معیارهای گوناگون و ارائه دستورالعمل انتخاب سیستم حمل و نقل همگانی برای هر گروه

شرح پروژه:

• ·         دستورالعمل ارائه شده در این پروژه برای انتخاب سیستم حمل و نقل همگانی مناسب، برای تمامی شهرهای کشور قابل استفاده است.

با یک نگاه به وضعیت موجود حمل‌و‌نقل عمومی در شهرهای کشور، مشاهده می شود که اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها دارای ساختار و طریقه‌های مشابهی از سیستم های حمل‌و‌نقل همگانی هستند که برخی از آنها موفق عمل می کنند و برخی بسیار ناموفق. این مسئله نشان می دهد که سیستم حمل‌و‌نقل همگانی در شهرهای موفق متناسب با خصوصیات اقلیمی، فرهنگی و اقتصادی آن شهر بوده است و در مقابل در شهرهای ناموفق این تناسب وجود نداشته است. با تدقیق در روند شکل گیری این سیستم ها مشاهده می‌شود که هیچگاه دستورالعملی برای به‌کارگیری سیستم‌های حمل‌و‌نقل همگانی در شهرهای ایران به کار گرفته نشده و شهرها بر اساس تجربه سایر شهرها (خصوصاً شهرهای بزرگ) ساختار خود را شکل داده‌اند. در اینجا مشخص می‌شود که تا چه اندازه به وجود چنین دستورالعملی و در پی آن مطالعاتی بر اساس این دستورالعمل نیازمندیم. هدف اصلی این مطالعه نیز تهیه دستورالعملی برای انتخاب سیستم حمل و نقل مناسب در شهرهای مختلف است.

آنچه در این میان در خصوص سیستم های حمل و نقل همگانی و شبه همگانی نا گفته مانده، این مطلب است که سیستمهای حمل‌و‌نقل همگانی و شبه همگانی شامل یک مجموعه وسیع طریقه ها می‌شوند که کمتر به آنها پرداخته شده است. سیستم های حمل‌و‌نقل عمومی انعطاف پذیر، انواع خدمات حمل‌و‌نقل شبه همگانی، کاربردهای بهتر از وسایل نقلیه شخصی، سیستم‌های هم پیمایی، ترامواها، اتوبوس‌های برقی و غیره از مواردی هستند که کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. آنچه امروز از حمل‌و‌نقل عمومی می‌شناسیم سیستم ریلی (مترو و LRT) و جدیداً منوریل و اتوبوس شهری (معمولی یا BRT) و تاکسی خطی است. تفکر غالب، ون را نیز یک طریقه به حساب می‌آورد در حالیکه همان خدمات تاکسی خطی را ارائه می کند.

لذا اولین مسئله‌ای که در این پروژه بدان پرداخته شده است معرفی انواع سیستم های حمل‌ونقل همگانی و شبه همگانی است تا این طریقه‌ها به مخاطب شناسانده شوند. در دومین گام پس از بیان خصوصیات هر طریقه به بیان خصوصیات شهرها پرداخته شده است.  خصوصیاتی که در انتخاب نوع سیستم حمل‌و‌نقل همگانی آن شهر تأثیر گذار هستند. و به عنوان آخرین مساله، دستورالعملی برای انتخاب سیستم حمل‌و‌نقل همگانی برای شهر یا گروه شهرها ارائه می شود.