کارفرما: معاونت و سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک شهر تهران
نوع پروژه: مطالعاتی پایه کاربردی
هدف پروژه:
– ارائه فرآیندهای توسعه خطوط اتوبوس و تسهیلات آن و همچنین مکانیابی ایستگاه‌های اتوبوس
– ارائه شاخص‌های جهت ارزیابی تغییرات ایجاد شده در سیستم اتوبوسرانی
خروجی های پروژه:
– جمع‌آوری ضوابط و دستورالعمل‌های عنوان شده در خصوص توسعه خطوط اتوبوس و تسهیلات مرتبط با آن در مطالعات و آیین‌نامه‌های داخلی و خارجی
– شناسایی و اولویت‌بندی مشکلات موجود به دلیل عدم رعایت ضوابط موجود در خصوص توسعه خطوط اتوبوس و تسهیلات مرتبط با آن
– ارائه ضوابط کاربردی برای حذف/احداث/ادامه دادن و تغییر مسیر خط، حذف/تغییر یا احداث پایانه و جانمایی ایستگاه‌ها به صورت جداگانه
- با توجه به اینکه خروجی اصلی این پروژه، دستورالعمل‌های کاربردی جهت ایجاد تغییرات در سیستم اتوبوسرانی است، می‌توان از نتایج آن در هر سیستم اتوبوسرانی استفاده نمود.
- با توجه به اینکه این پروژه بیشتر ماهیت مفهومی دارد تا محاسباتی، طراحی نرم‌افزار برای آن تا حدی امکان‌پذیر است ولی در مجموع وجود نرم‌افزاری در این خصوص چندان بهینه نمی‌باشد. البته در خصوص بخش محاسبه شاخص‌ها و یا تصمیم‌گیری، می‌توان نرم افزاری طراحی نمود که شباهت زیادی با نرم‌افزار ارزیابی عملکرد دارد.
شرح پروژه:
در این پروژه ابتدا با مطالعه و بررسی دقیق آیین‌نامه‌ها و مطالعات داخلی و خارجی موجود سعی شده مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های موجود جمع‌آوری شود. مرور این مجموعه دستورالعمل‌ها دیدی نسبتاً خوب در خصوص رویکردهای داخلی و خارجی ارائه می‌نماید که همین مسئله کمک می‌نماید تا بتوان در تدوین دستورالعمل‌های نوین، رویکردهای گذشته را نیز مدنظر قرار داد. در قسمت دیگری از این مطالعه به منظور ریشه‌یابی مشکلات موجود در خطوط و ایستگا‌های اتوبوس موجود در شهر تهران، با دریافت نظرات کارشناسان ترافیکی در سازمان‌های مختلف، پلیس راهور، رانندگان اتوبوس، مسافران و برداشت‌های میدانی، مجموعه‌ی کاملی از مشکلات موجود فراهم شده که در نهایت با مقایسه این مشکلات و ضوابط موجود، مشخص گردیده که عدم رعایت کدام‌یک از ضوابط موجود چنین مشکلاتی را به وجود آورده و در یک بررسی جامع‌تر مشخص گردید برخی مشکلات به وجود آمده نتیجه عدم تطابق شرایط ترافیکی شهر تهران با ضوابط مندرج در آیین نامه‌های خارجی می‌باشد.
در نهایت بر اساس هدف اصلی این پروژه، به منظور ایجاد هر گونه تغییرات در سیستم اتوبوسرانی، فرآیندهایی تدوین شده که بر اساس آنها می‌توان روند ایجاد هرگونه تغییراتی را گام به گام طی نمود. این فرآیندها بر اساس وضع موجود طراحی شده‌اند. در کنار فرآیندهای مذکور مجموعه ضوابط و دستورالعمل‌هایی نیز برای هرگونه تغییرات /حذف/احداث/ادامه دادن و تغییر مسیر خط، حذف/تغییر یا احداث پایانه و جانمایی ایستگاه‌ها، به صورت جداگانه ارائه شده‌است تا بتوان با استناد بر آنها از ایجاد هر گونه مشکل در قبال توسعه خطوط اتوبوسرانی و تسهیلات آن، جلوگیری کرد.
در انتهای این پروژه در رابطه با تصمیم‌گیری برای ایجاد تغییرات متفاوت بحث شده‌است. در این بخش مشخص می‌شود که در شرایطی که برای ایجاد یک تغییر خاص در سیستم گزینه‌های مختلفی وجود داشته باشد، کدام گزینه بر اساس هدف مدنظر مناسب‌تر می‌باشد. و از طرفی به منظور برآورد مناسب بودن تغییرات ایجاد شده، شاخص‌هایی معرفی شده‌است که با استفاده از آنها می‌توان برآورد نمود که تغییر ایجاد شده، باعث بهبود عملکرد سیستم شده‌است یا خیر و در واقع به وسیله این شاخص‌ها، عملکرد سیستم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.